Thanh khoản phân mảnh: Thách thức chính mà hệ sinh thái mã hóa đang đối mặt

Lĩnh vực mã hóa đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc nâng cao khả năng xử lý giao dịch. Các mạng lưới blockchain và sidechain mới nổi cung cấp trải nghiệm giao dịch nhanh hơn và tiết kiệm hơn. Tuy nhiên, một vấn đề cốt lõi ngày càng nổi bật: sự phân mảnh thanh khoản - vốn và người dùng phân tán trong các mạng lưới blockchain ngày càng phức tạp.

Gần đây, một người nổi tiếng trong ngành đã nhấn mạnh trên blog của mình rằng sự thành công trong việc mở rộng đã gây ra những thách thức điều phối ngoài mong đợi. Do số lượng chuỗi lớn và giá trị phân tán trong đó, người dùng hàng ngày phải đối mặt với khó khăn khi chuyển giao giữa các chuỗi, trao đổi và chuyển đổi ví.

Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến một hệ sinh thái cụ thể, mà gần như liên quan đến tất cả các mạng blockchain. Ngay cả những blockchain tiên tiến nhất cũng có thể trở thành những "hòn đảo" thanh khoản khó kết nối.

Tác động thực tế của việc phân mảnh

Thanh khoản phân tán có nghĩa là các nhà giao dịch, nhà đầu tư hoặc ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi) không thể tận dụng "bể" tài sản thống nhất. Ngược lại, mỗi blockchain hoặc sidechain đều duy trì thanh khoản độc lập của riêng mình. Đối với người dùng muốn mua token hoặc sử dụng nền tảng cho vay cụ thể, trạng thái cô lập này mang lại nhiều bất tiện.

Đối với người dùng có trình độ kỹ thuật thấp, quy trình chuyển đổi mạng, tạo ví riêng và thanh toán nhiều khoản phí giao dịch không hề liền mạch. Thanh khoản trong mỗi hồ bơi cô lập tương đối yếu, dẫn đến sự chênh lệch giá và tăng trượt giá giao dịch.

Nhiều người dùng chuyển tiền qua cầu nối chuỗi giữa các chuỗi khác nhau, nhưng những cầu nối này thường trở thành mục tiêu tấn công, gây ra lo ngại về an ninh. Nếu việc Thanh khoản chuyển quá phức tạp hoặc rủi ro quá cao, DeFi sẽ khó đạt được sự chấp nhận chính thống. Đồng thời, các dự án buộc phải triển khai trên nhiều mạng khác nhau, nếu không sẽ đối mặt với nguy cơ bị loại khỏi thị trường.

Có ý kiến cho rằng, sự phân mảnh có thể buộc người dùng quay trở lại với một vài chuỗi khu vực chủ đạo hoặc sàn giao dịch tập trung, điều này có thể đi ngược lại với quan niệm phi tập trung đã thúc đẩy sự trỗi dậy của công nghệ blockchain.

Giải pháp hiện có và những hạn chế của nó

Ngành công nghiệp đã đưa ra một số giải pháp. Cầu nối chuỗi chéo và tài sản được đóng gói đã đạt được khả năng tương tác cơ bản, nhưng trải nghiệm người dùng vẫn cần cải thiện. Bộ tổng hợp chuỗi chéo có thể định tuyến token thông qua một loạt các giao dịch, nhưng chúng thường không tích hợp thanh khoản cơ sở, chỉ đơn giản là giúp người dùng điều hướng.

Một số hệ sinh thái đã đạt được khả năng tương tác bên trong, nhưng chúng vẫn là những lĩnh vực tương đối độc lập trong lĩnh vực mã hóa rộng lớn hơn.

Nguyên nhân của vấn đề là: Mỗi chuỗi đều coi mình là một thực thể độc lập. Bất kỳ chuỗi mới hoặc mạng con nào cũng phải "kết nối" từ nền tảng, để thực sự thống nhất Thanh khoản. Nếu không, nó chỉ làm tăng thêm một lĩnh vực Thanh khoản mà người dùng cần phát hiện và kết nối. Do sự cạnh tranh giữa blockchain, cầu nối và bộ tổng hợp, dẫn đến việc cố tình cách ly và làm trầm trọng thêm sự phân mảnh, thách thức này trở nên phức tạp hơn.

Tích hợp thanh khoản cơ bản

Việc tích hợp trên lớp cơ sở được thực hiện bằng cách nhúng trực tiếp các chức năng cầu nối và định tuyến vào cơ sở hạ tầng cốt lõi của chuỗi để giải quyết vấn đề phân mảnh thanh khoản. Phương pháp này xuất hiện trong một số giao thức blockchain và khung chuyên dụng, coi khả năng tương tác là yếu tố cơ bản chứ không phải là chức năng bổ sung tùy chọn.

Xác thực nút tự động xử lý kết nối chuỗi chéo, cho phép chuỗi mới hoặc chuỗi phụ khởi động ngay lập tức và truy cập vào thanh khoản của hệ sinh thái rộng lớn hơn. Điều này giảm sự phụ thuộc vào cầu nối bên thứ ba, giảm rủi ro an ninh và ma sát cho người dùng.

Thách thức mà một blockchain nổi tiếng gặp phải trong việc giải quyết các giải pháp mở rộng dị biệt làm nổi bật tầm quan trọng của việc tích hợp. Các bên tham gia khác nhau - chuỗi chính là lớp thanh toán, lớp mở rộng tập trung vào việc thực hiện, và các dịch vụ cầu nối khác nhau - đều có động lực riêng, dẫn đến việc Thanh khoản bị phân tán.

Sự quan tâm của các chuyên gia trong ngành đối với vấn đề này nhấn mạnh sự cần thiết phải thiết kế có tính gắn kết hơn. Mô hình lớp cơ sở tích hợp sẽ kết hợp những thành phần này khi phát hành, đảm bảo rằng dòng tiền có thể tự do Thanh khoản mà không cần người dùng phải chuyển đổi giữa nhiều ví, giải pháp cầu nối hoặc tổng hợp.

Cơ chế định tuyến tích hợp còn kết hợp việc chuyển giao tài sản, mô phỏng một bể thanh khoản thống nhất ở phía sau. Bằng cách thu thập một phần nhỏ của lưu lượng thanh khoản tổng thể thay vì tính phí cho từng giao dịch của người dùng, các giao thức này giảm thiểu ma sát và khuyến khích dòng vốn trong toàn mạng lưới. Các nhà phát triển triển khai blockchain mới có thể ngay lập tức truy cập vào nền tảng thanh khoản chia sẻ, trong khi người dùng cuối có thể tránh việc sử dụng nhiều công cụ hoặc gặp phải các khoản phí bất ngờ.

Sự chú trọng vào tích hợp này giúp duy trì trải nghiệm liền mạch, ngay cả khi có nhiều mạng được ra mắt.

Vấn đề chung giữa các hệ sinh thái

Mặc dù một số cuộc thảo luận tập trung vào các giải pháp mở rộng cho các hệ sinh thái cụ thể, nhưng sự phân mảnh là một vấn đề phổ biến. Bất kể dự án được xây dựng trên loại nền tảng blockchain nào, nếu thanh khoản bị cách ly, sẽ xuất hiện cái bẫy phân mảnh.

Khi ngày càng nhiều giao thức khám phá các giải pháp lớp cơ sở - tích hợp khả năng tương tác tự động vào thiết kế chuỗi của chúng - mọi người hy vọng rằng mạng lưới trong tương lai sẽ không phân tán vốn hơn nữa, mà sẽ giúp thống nhất vốn.

Một nguyên tắc rõ ràng xuất hiện: không có kết nối, thì thông lượng sẽ không có ý nghĩa.

Người dùng không cần phải lo lắng về loại blockchain cụ thể. Họ chỉ muốn truy cập liền mạch vào các ứng dụng phi tập trung (DApps), trò chơi và dịch vụ tài chính. Nếu trải nghiệm sử dụng chuỗi mới tương tự như thao tác trên mạng quen thuộc, thì người dùng sẽ sẵn lòng chấp nhận.

Hướng tới một tương lai thống nhất và thanh khoản

Sự quan tâm của cộng đồng mã hóa đối với khối lượng giao dịch đã tiết lộ một nghịch lý bất ngờ: càng nhiều chuỗi được tạo ra để tăng tốc độ, thì lợi thế của hệ sinh thái càng bị phân tán, và lợi thế này nằm ở thanh khoản được chia sẻ. Mỗi chuỗi mới nhằm nâng cao năng lực có thể tạo ra một bể vốn cách ly khác.

Việc xây dựng khả năng tương tác trực tiếp vào cơ sở hạ tầng blockchain cung cấp một con đường rõ ràng để giải quyết thách thức này. Khi các giao thức tự động xử lý kết nối giữa các chuỗi và định tuyến tài sản một cách hiệu quả, các nhà phát triển có thể mở rộng mà không làm phân tán người dùng hoặc vốn của họ. Sự thành công của mô hình này đến từ việc đo lường và cải thiện mức độ lưu thông giá trị trong toàn bộ hệ sinh thái.

Cơ sở kỹ thuật của phương pháp này hiện đã tồn tại. Chúng ta phải thực hiện nghiêm túc những biện pháp này và chú ý đến sự an toàn và trải nghiệm người dùng.