Lộ trình ICM Solana: Một "buổi diễn" mô phỏng lại đối với Hyperliquid
Gần đây, một nhóm các ông lớn trong hệ sinh thái Solana đã tụ tập lại và phát hành một lộ trình kỹ thuật có tên "Thị trường vốn internet(Internet Capital Markets, ICM)". Tư tưởng cốt lõi của lộ trình này là "Thực thi giao dịch có kiểm soát ứng dụng(Application Controlled Execution, ACE)", nói một cách đơn giản, là cho phép các ứng dụng trên chuỗi có quyền sắp xếp giao dịch tự chủ trong mili giây, tạo ra một "Phố Wall trên chuỗi" phi tập trung.
Thú vị là, khi đọc toàn bộ lộ trình, mặc dù không đề cập trực tiếp đến Hyperliquid, nhưng thiết kế bên trong gần như ở khắp mọi nơi đều nhắm đến những điểm mạnh của Hyperliquid. Điều này giống như Solana đang nói: "Những gì bạn có ở Hyperliquid, chúng tôi cũng phải có, và phải làm tốt hơn!"
Hyperliquid chiếm ưu thế trên thị trường hợp đồng vĩnh viễn trên chuỗi, với khối lượng giao dịch có lúc chiếm khoảng 65% toàn bộ thị trường hợp đồng vĩnh viễn phi tập trung. Rõ ràng, trước đối thủ cạnh tranh như vậy, Solana tự nhiên không muốn bị những người đến sau vượt qua, vì vậy đã phát hành lộ trình ICM này.
Vậy thì, "buổi trình diễn mô phỏng" này rốt cuộc là chuyện gì? Solana có thể thực sự đuổi kịp hoặc thậm chí vượt qua Hyperliquid không? Hãy cùng chúng tôi khám phá sâu hơn về chủ đề này.
Bối cảnh và nội dung ICM
Ai đang dẫn dắt cuộc cách mạng này?
Tham gia vào việc lập kế hoạch lộ trình là những người chơi nặng ký trong hệ sinh thái Solana:
Quỹ/Labs Solana: "Cha đẻ" của Solana, chịu trách nhiệm phối hợp tổng thể và phát triển giao thức cốt lõi.
Anza: Công ty phát triển được thành lập bởi các thành viên trước đây của Solana Labs, đảm nhận nhiều công việc nghiên cứu và phát triển công nghệ cốt lõi, chẳng hạn như giao thức đồng thuận mới Alpenglow.
Jito Labs: Nhà cung cấp cơ sở hạ tầng MEV trên Solana, có ảnh hưởng lớn, gần như kiểm soát toàn bộ lưu lượng MEV trên Solana với "quyền sinh sát". Lần này họ dẫn đầu cung cấp các giải pháp sắp xếp giao dịch như Block Assembly Marketplace (BAM).
Multicoin Capital: Một tổ chức đầu tư tiền mã hóa nổi tiếng, cũng là một trong những người ủng hộ sớm của Solana. Trong phương diện công nghệ, họ cũng có tiếng nói khá lớn.
DoubleZero: Đội ngũ chuyên tập trung vào việc tăng tốc truyền thông mạng, cung cấp giải pháp mạng quang chuyên dụng để nâng cao tốc độ truyền thông giữa các nút xác thực Solana.
Drift:Dự án DEX hợp đồng vĩnh viễn hàng đầu trên Solana. Trước đây, Drift sử dụng mô hình giao dịch ngoài chuỗi, khi đối mặt với Hyperliquid hoàn toàn trên chuỗi thì có vẻ khá khó khăn, lần này tham gia vào việc xây dựng lộ trình, rõ ràng là hy vọng tận dụng việc nâng cấp nền tảng để lật ngược tình thế.
vấn đề cốt lõi cần giải quyết
Lộ trình tập trung vào việc cải thiện cấu trúc vi mô của thị trường, nói một cách đơn giản là cơ chế giao dịch trên chuỗi hiện tại không thân thiện với các nhà tạo lập thị trường, tức là những người chủ động khởi xướng giao dịch (Taker) được lợi, trong khi các nhà tạo lập thị trường (Market Maker) phải chịu thiệt. Điều này là do Taker thường nắm giữ thông tin mới nhất và chủ động tăng phí giao dịch để đảm bảo giao dịch của họ được thực hiện trước, trong khi Maker thường không kịp rút lệnh và buộc phải thực hiện giao dịch với giá không có lợi.
Một số nhà đầu tư chênh lệch giá cao sẽ tận dụng sự không đối xứng này để tiến hành cuộc tấn công "lưu lượng độc hại". Ví dụ, khi giá trên chuỗi chưa được cập nhật nhưng giá ngoài chuỗi đã thay đổi, nhà đầu tư chênh lệch giá có thể ăn đơn của nhà tạo lập thị trường với giá cũ, khiến nhà tạo lập chịu thiệt hại. Kết quả là Maker để bảo vệ bản thân, hoặc phải nới rộng chênh lệch giá mua bán, hoặc giảm khối lượng đơn đặt hàng, dẫn đến tính thanh khoản của toàn bộ thị trường trở nên xấu hơn.
Bản đồ lộ trình ICM chính là để cân bằng cấu trúc này, thu hút thanh khoản chất lượng cao quay trở lại chuỗi.
Ba bước của ICM
Solana chia kế hoạch lớn này thành ba giai đoạn:
Ngắn hạn (1-3 tháng): Chủ yếu tối ưu hóa trải nghiệm giao dịch trên chuỗi hiện tại, làm cho các ứng dụng loại sổ đặt hàng dễ sử dụng hơn, giảm thiểu sự can thiệp MEV xấu. Cụ thể bao gồm:
Module Block Assembly Marketplace (BAM) của Jito Labs đã ra mắt trên mạng chính. Ý nghĩa của module này là cung cấp một hệ thống bên ngoài tạm thời trước khi ACE (Application Controlled Execution) cuối cùng ra mắt, cho phép các hợp đồng thông minh trên Solana có quyền tự quyết định thứ tự giao dịch.
Đội ngũ Anza đã tối ưu hóa tỷ lệ thành công của "Giao dịch vào cùng một Slot", từ đó giảm thiểu trượt giá và tổn thất MEV.
Các cải tiến này dự kiến sẽ được triển khai lần lượt từ tháng 7 đến tháng 9 năm 2025.
Giữa kỳ (3-9 tháng): Giới thiệu mạng tốc độ cao chuyên dụng và phiên bản đồng thuận mới, giảm đáng kể độ trễ, tăng cường khả năng thông lượng:
Triển khai mạng quang chuyên dụng DoubleZero, cung cấp giao tiếp tốc độ cao với độ trễ gần như bằng không, giảm tối đa 100ms cho các xác thực viên.
Ra mắt giao thức đồng thuận Alpenglow, giảm thời gian xác nhận cuối cùng từ khoảng 12,8 giây xuống khoảng 0,15 giây.
Phát triển thực thi chương trình bất đồng bộ (Thực thi chương trình bất đồng bộ, APE), giảm tắc nghẽn thực thi giao dịch đối với sự đồng thuận.
Dài hạn (9-30 tháng): Thực hiện nâng cấp cách mạng cho kiến trúc cốt lõi của Solana, mục tiêu đạt được vào khoảng năm 2027:
Nhiều lãnh đạo đồng thời (Multiple Concurrent Leaders, MCL): Cho phép nhiều người xác thực đồng thời đề xuất giao dịch trong từng pipeline của họ, sau đó sắp xếp và hợp nhất các khối đồng thời này theo phí ưu tiên. Điều này có thể làm suy yếu sự độc quyền của một gói duy nhất và tăng cường khả năng chống kiểm duyệt.
Ứng dụng gốc có thể kiểm soát thực hiện ( Application Controlled Execution, chức năng ACE ): thực sự trao quyền cho hợp đồng thông minh trên chuỗi kiểm soát thứ tự thực hiện giao dịch.
Mô phỏng một: Cơ chế sắp xếp giao dịch
Vấn đề nằm ở chỗ: hiện tại chuỗi nghiêng về bên nhận, bên tạo lập phải gánh chịu "luồng độc". Người dùng chủ động ăn lệnh có thể dựa vào giá mới nhất bên ngoài chuỗi, ngay lập tức thực hiện giao dịch với lệnh treo trên chuỗi, và ưu tiên giao dịch bằng cách tăng phí giao dịch, trong khi các nhà tạo lập thị trường thường không kịp cập nhật hoặc hủy lệnh. Kết quả là, các nhà tạo lập thị trường phải hoặc là kéo rộng chênh lệch, hoặc là rút bỏ tính thanh khoản, làm cho độ sâu của thị trường trở nên tồi tệ.
Giải pháp tối ưu của ICM: Ứng dụng thực thi có kiểm soát (ACE)
Lộ trình ICM đưa ra khái niệm ACE (Thực thi do ứng dụng kiểm soát), tức là phân quyền quyền sắp xếp giao dịch cho các ứng dụng trên chuỗi, để các ứng dụng tự quyết định cách sắp xếp và thực thi các giao dịch liên quan đến ứng dụng của mình. Ví dụ, trong tương lai khi ACE được triển khai trên Solana, các hợp đồng DeFi có thể thực hiện các quy tắc sắp xếp giao dịch tùy chỉnh như sau:
Cập nhật giá Oracle: Các ứng dụng DeFi có thể chèn một giao dịch trước khi thực hiện các giao dịch lớn để lấy giá mới nhất từ oracle, đảm bảo rằng các đơn hàng được thực hiện theo giá hợp lý mới nhất, ngăn chặn việc các báo giá của nhà tạo lập thị trường dựa trên giá đã lỗi thời bị khai thác.
Thực hiện hủy đơn ưu tiên: Ứng dụng có thể thiết lập "yêu cầu hủy đơn" ưu tiên hơn so với "giao dịch ăn đơn" mới, cho phép maker có cơ hội kịp thời hủy bỏ lệnh trong trường hợp thị trường không thuận lợi.
Đấu giá ở cuối đội: Ví dụ, khi xuất hiện một lệnh mua khổng lồ đẩy giá lên, ứng dụng DeFi sẽ đưa ra cơ hội "theo ngay sau đó" để đấu giá, ai sẵn sàng hoàn trả nhiều lợi ích nhất cho giao thức (hoặc người dùng), giao thức DeFi sẽ thực hiện giao dịch của người đó theo sau lệnh lớn. Ứng dụng DeFi có thể hoàn trả lợi nhuận đấu giá cho người dùng, từ đó chuyển đổi dòng MEV độc hại thành thu nhập tốt.
BAM của JITO: Giải pháp chuyển tiếp
Trước khi ACE chính thức ra mắt, Jito Labs đã giới thiệu một giải pháp chuyển tiếp có tên là Block Assembly Marketplace (BAM). Quy trình làm việc của BAM là:
Người dùng gửi giao dịch đến một nút đang chạy phần mềm BAM (thay vì gửi trực tiếp cho Leader hiện tại).
Các nút BAM thu thập giao dịch địa phương và chạy các loại plugin ( plugin ) để thực hiện sắp xếp lại gói giao dịch (Bundle) dưới sự bảo vệ quyền riêng tư (plugin chạy trong môi trường TEE an toàn, ẩn nội dung giao dịch trước khi thực hiện). Thông qua plugin, các nhà phát triển ứng dụng có thể tùy chỉnh các quy tắc sắp xếp khác nhau cho hợp đồng của họ, chẳng hạn như ưu tiên hủy đơn, cập nhật giá oracle trước khi khớp lệnh, thậm chí là chạy các cuộc đấu giá phức tạp trong ứng dụng.
Bundle giao dịch đã được sắp xếp sẽ được gửi đến Solana Leader để đóng gói lên chuỗi.
BAM có thể được xem như cánh đồng thử nghiệm trước khi ACE lên chuỗi, về chức năng thì rất gần gũi với ACE cuối cùng, chỉ khác là nó chạy trên một mạng độc lập không nằm trong giao thức chuỗi chính Solana.
Cần lưu ý rằng, Jito trước đây cung cấp cơ sở hạ tầng nhằm mục đích khai thác MEV (như Jito Block Engine), mô hình kinh doanh của họ là tạo cơ hội cho các nhà đầu cơ thông qua việc tối ưu hóa thứ tự giao dịch và chia sẻ lợi nhuận. Điều này phần nào đứng về phía "mũi giáo" đối lập với người dùng bình thường và những người bị thao túng. Tuy nhiên, Jito đã đóng cửa chức năng mempool công cộng ( dành cho robot giao dịch vào đầu năm 2024, nhằm giảm thiểu các tác động tiêu cực như tấn công sandwich. Hành động này cho thấy cộng đồng Solana có xu hướng kiềm chế MEV có hại, bảo vệ sự công bằng cho người dùng.
Việc ra mắt BAM càng phù hợp với tư tưởng này: về bản chất, nó biến cơ chế sắp xếp ban đầu được sử dụng cho MEV arbitrage thành một "lá chắn" để bảo vệ các nhà tạo thị trường và các nhà cung cấp thanh khoản khác, chẳng hạn như ưu tiên hủy lệnh bắt buộc để tránh thiệt hại cho các nhà tạo thị trường, và giới thiệu việc hoàn tiền đấu giá để giảm thiểu lợi nhuận từ việc chạy trước. Các nhà tìm kiếm MEV trước đây nếu muốn kiếm tiền thì phải chuyển đổi vai trò, viết plugin BAM để phục vụ cho các giao thức DeFi, kiếm lợi nhuận từ phí plugin.
) học hỏi từ HYPERLIQUID
Ý tưởng ACE/BAM ở trên thực chất có thể được coi là một sự theo đuổi cơ chế khớp lệnh trên chuỗi của Hyperliquid. Hyperliquid là một chuỗi chuyên dụng ###Appchain(, được sinh ra để phục vụ cho DEX. Hơn nữa, HLP Vault do Hyperliquid chính thức vận hành thực chất là một trong những nhà tạo lập thị trường lớn nhất của nền tảng này, vì vậy không khó để hiểu rằng quy tắc chuỗi của Hyperliquid nghiêng về phía nhà cung cấp thanh khoản, đã thực hiện nhiều thiết kế bảo vệ nhà tạo lập thị trường ở cấp độ chuỗi, chẳng hạn như:
Bên đặt lệnh được ưu tiên bảo vệ: lệnh hủy và lệnh chỉ làm maker sẽ được xử lý ưu tiên, tránh việc nhà tạo lập thị trường bị giao dịch bất lợi mà không biết. Solana ACE đã đề cập đến "thực hiện hủy lệnh ưu tiên" mà Hyperliquid đã thực hiện trong nhiều năm.
Bảo đảm giá mới nhất: Quá trình thanh lý và khớp lệnh của Hyperliquid nhấn mạnh việc sử dụng giá mới nhất và trạng thái ký quỹ để thực hiện "kiểm tra đôi". Ví dụ, khi có lệnh treo được khớp, hệ thống sẽ lại lấy giá từ oracle mới nhất để đánh giá ký quỹ của cả hai bên, đảm bảo rằng không xảy ra rủi ro do độ trễ giá. Điều này tương tự như việc ACE chèn cập nhật oracle vào trước khi thực hiện giao dịch.
Bảo vệ tự giao dịch: Nếu cùng một địa chỉ mua bán gặp nhau, Hyperliquid sẽ tự động hủy bỏ thay vì khớp lệnh, để ngăn chặn việc làm giả khối lượng giao dịch hoặc các khoản phí không cần thiết.
ACE/BAM của Solana ICM chắc chắn là "học hỏi" từ Hyperliquid. Hyperliquid, với tư cách là người dẫn đầu CLOB trên chuỗi, đã thực hiện nhiều cơ chế thân thiện với các nhà tạo lập thị trường bằng một chuỗi chuyên dụng. Hiện tại, Solana hy vọng sử dụng chuỗi tổng hợp và các mô-đun để sao chép hiệu ứng này - tức là để mỗi ứng dụng đều có khả năng kiểm soát thứ tự giao dịch giống như Hyperliquid.
Bắt chước hai: Tính cuối cùng ngay lập tức
) So sánh sự đồng thuận hiện tại
Solana hiện đang sử dụng Tower BFT, xác nhận và tính cuối cùng là xác suất dần dần: một khối nhận được 2/3 phiếu bầu được ghi là "xác nhận ###Confirmed(", nhưng cần tích lũy khoảng 32 khối tiếp theo trên chuỗi (thường khoảng 13 giây) để được xác nhận là "đã hoàn tất )Finalized(". Đối với một số ứng dụng (chẳng hạn như giao dịch tần suất cao), thời gian xác nhận cuối cùng hơn mười giây vẫn còn quá lâu.
HyperBFT là thuật toán đồng thuận tự phát triển của Hyperliquid, được lấy cảm hứng từ đồng thuận HotStuff, sử dụng hai vòng bỏ phiếu để xác nhận khối, đạt được "tính cuối cùng ngay lập tức".
Vòng đầu tiên: Bỏ phiếu dự kiến )Prevote(: Sau khi các nhà xác thực nhận được khối ứng cử viên mà Proposer phát đi, họ sẽ thực hiện việc xác thực nhanh chóng. Nếu việc xác thực thành công, mỗi nhà xác thực sẽ bỏ một lá phiếu "bỏ phiếu dự kiến" )Prevote( cho khối này và phát đi cho toàn mạng. Lá phiếu này đại diện cho: "Tôi đã xem qua sơ bộ, khối này không có vấn đề."
Vòng thứ hai: Precommit)Precommit(: Khi một người xác thực thu thập được sự Prevote từ hơn hai phần ba các người xác thực cho cùng một khối ứng viên, họ sẽ có đủ niềm tin rằng phần lớn các thành viên trong mạng đã công nhận khối này. Do đó, người xác thực đó sẽ bỏ phiếu một lá phiếu "precommit" có trọng số hơn là Precommit) và phát sóng đi. Lá phiếu này đại diện cho: "Tôi đã thấy phần lớn mạng đồng ý, tôi đã sẵn sàng để chính thức ghi khối này vào sổ cái."
Khi một validator thu thập được Precommit từ hơn hai phần ba các validator cho cùng một khối ứng cử, sự đồng thuận đã đạt được! Khối đó được coi là đã được hoàn tất (Finalized). Nó sẽ được thêm vào chuỗi khối một cách vĩnh viễn và không thể đảo ngược.
Điều này có nghĩa là mỗi khối của Hyperliquid đều là khối cuối cùng, không có khả năng phân nhánh và quay lại, độ trễ phát khối của toàn bộ chuỗi rất thấp------ Theo thông tin chính thức, độ trễ xác nhận trung bình khoảng 0,2 giây, trong 99% trường hợp không quá 0,9 giây. Độ xác nhận trong mili giây như vậy rất lý tưởng cho giao dịch tần suất cao, vì khi giao dịch được phát đi, nó sẽ được xác nhận nhanh chóng và không thể bị tái cấu trúc, từ đó nâng cao hiệu quả tài sản.
( ALPENGLOW đạt được tính cuối cùng ngay lập tức
Alpenglow là giao thức đồng thuận hoàn toàn mới mà Solana chuẩn bị ra mắt, với mục tiêu tăng tốc độ xác nhận khối cuối cùng xuống còn 1-2 slot (khoảng 150ms), đạt được sự tương tự
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
22 thích
Phần thưởng
22
8
Đăng lại
Chia sẻ
Bình luận
0/400
SquidTeacher
· 5giờ trước
Chỉ vậy thôi? Sao mà sao chép cũng không hiểu.
Xem bản gốcTrả lời0
0xOverleveraged
· 08-14 03:33
Không phải chỉ sao chép bài tập sao? Chỉ là đổi một cái bìa đẹp hơn.
Xem bản gốcTrả lời0
fren.eth
· 08-13 14:30
Sao lại phải chép lại? Nếu không có thực lực thì đẩy mạnh cũng vô ích.
Solana mô phỏng Hyperliquid phát triển lộ trình ICM để xây dựng on-chain Wall Street
Lộ trình ICM Solana: Một "buổi diễn" mô phỏng lại đối với Hyperliquid
Gần đây, một nhóm các ông lớn trong hệ sinh thái Solana đã tụ tập lại và phát hành một lộ trình kỹ thuật có tên "Thị trường vốn internet(Internet Capital Markets, ICM)". Tư tưởng cốt lõi của lộ trình này là "Thực thi giao dịch có kiểm soát ứng dụng(Application Controlled Execution, ACE)", nói một cách đơn giản, là cho phép các ứng dụng trên chuỗi có quyền sắp xếp giao dịch tự chủ trong mili giây, tạo ra một "Phố Wall trên chuỗi" phi tập trung.
Thú vị là, khi đọc toàn bộ lộ trình, mặc dù không đề cập trực tiếp đến Hyperliquid, nhưng thiết kế bên trong gần như ở khắp mọi nơi đều nhắm đến những điểm mạnh của Hyperliquid. Điều này giống như Solana đang nói: "Những gì bạn có ở Hyperliquid, chúng tôi cũng phải có, và phải làm tốt hơn!"
Hyperliquid chiếm ưu thế trên thị trường hợp đồng vĩnh viễn trên chuỗi, với khối lượng giao dịch có lúc chiếm khoảng 65% toàn bộ thị trường hợp đồng vĩnh viễn phi tập trung. Rõ ràng, trước đối thủ cạnh tranh như vậy, Solana tự nhiên không muốn bị những người đến sau vượt qua, vì vậy đã phát hành lộ trình ICM này.
Vậy thì, "buổi trình diễn mô phỏng" này rốt cuộc là chuyện gì? Solana có thể thực sự đuổi kịp hoặc thậm chí vượt qua Hyperliquid không? Hãy cùng chúng tôi khám phá sâu hơn về chủ đề này.
Bối cảnh và nội dung ICM
Ai đang dẫn dắt cuộc cách mạng này?
Tham gia vào việc lập kế hoạch lộ trình là những người chơi nặng ký trong hệ sinh thái Solana:
Quỹ/Labs Solana: "Cha đẻ" của Solana, chịu trách nhiệm phối hợp tổng thể và phát triển giao thức cốt lõi.
Anza: Công ty phát triển được thành lập bởi các thành viên trước đây của Solana Labs, đảm nhận nhiều công việc nghiên cứu và phát triển công nghệ cốt lõi, chẳng hạn như giao thức đồng thuận mới Alpenglow.
Jito Labs: Nhà cung cấp cơ sở hạ tầng MEV trên Solana, có ảnh hưởng lớn, gần như kiểm soát toàn bộ lưu lượng MEV trên Solana với "quyền sinh sát". Lần này họ dẫn đầu cung cấp các giải pháp sắp xếp giao dịch như Block Assembly Marketplace (BAM).
Multicoin Capital: Một tổ chức đầu tư tiền mã hóa nổi tiếng, cũng là một trong những người ủng hộ sớm của Solana. Trong phương diện công nghệ, họ cũng có tiếng nói khá lớn.
DoubleZero: Đội ngũ chuyên tập trung vào việc tăng tốc truyền thông mạng, cung cấp giải pháp mạng quang chuyên dụng để nâng cao tốc độ truyền thông giữa các nút xác thực Solana.
Drift:Dự án DEX hợp đồng vĩnh viễn hàng đầu trên Solana. Trước đây, Drift sử dụng mô hình giao dịch ngoài chuỗi, khi đối mặt với Hyperliquid hoàn toàn trên chuỗi thì có vẻ khá khó khăn, lần này tham gia vào việc xây dựng lộ trình, rõ ràng là hy vọng tận dụng việc nâng cấp nền tảng để lật ngược tình thế.
vấn đề cốt lõi cần giải quyết
Lộ trình tập trung vào việc cải thiện cấu trúc vi mô của thị trường, nói một cách đơn giản là cơ chế giao dịch trên chuỗi hiện tại không thân thiện với các nhà tạo lập thị trường, tức là những người chủ động khởi xướng giao dịch (Taker) được lợi, trong khi các nhà tạo lập thị trường (Market Maker) phải chịu thiệt. Điều này là do Taker thường nắm giữ thông tin mới nhất và chủ động tăng phí giao dịch để đảm bảo giao dịch của họ được thực hiện trước, trong khi Maker thường không kịp rút lệnh và buộc phải thực hiện giao dịch với giá không có lợi.
Một số nhà đầu tư chênh lệch giá cao sẽ tận dụng sự không đối xứng này để tiến hành cuộc tấn công "lưu lượng độc hại". Ví dụ, khi giá trên chuỗi chưa được cập nhật nhưng giá ngoài chuỗi đã thay đổi, nhà đầu tư chênh lệch giá có thể ăn đơn của nhà tạo lập thị trường với giá cũ, khiến nhà tạo lập chịu thiệt hại. Kết quả là Maker để bảo vệ bản thân, hoặc phải nới rộng chênh lệch giá mua bán, hoặc giảm khối lượng đơn đặt hàng, dẫn đến tính thanh khoản của toàn bộ thị trường trở nên xấu hơn.
Bản đồ lộ trình ICM chính là để cân bằng cấu trúc này, thu hút thanh khoản chất lượng cao quay trở lại chuỗi.
Ba bước của ICM
Solana chia kế hoạch lớn này thành ba giai đoạn:
Ngắn hạn (1-3 tháng): Chủ yếu tối ưu hóa trải nghiệm giao dịch trên chuỗi hiện tại, làm cho các ứng dụng loại sổ đặt hàng dễ sử dụng hơn, giảm thiểu sự can thiệp MEV xấu. Cụ thể bao gồm:
Module Block Assembly Marketplace (BAM) của Jito Labs đã ra mắt trên mạng chính. Ý nghĩa của module này là cung cấp một hệ thống bên ngoài tạm thời trước khi ACE (Application Controlled Execution) cuối cùng ra mắt, cho phép các hợp đồng thông minh trên Solana có quyền tự quyết định thứ tự giao dịch.
Đội ngũ Anza đã tối ưu hóa tỷ lệ thành công của "Giao dịch vào cùng một Slot", từ đó giảm thiểu trượt giá và tổn thất MEV.
Các cải tiến này dự kiến sẽ được triển khai lần lượt từ tháng 7 đến tháng 9 năm 2025.
Giữa kỳ (3-9 tháng): Giới thiệu mạng tốc độ cao chuyên dụng và phiên bản đồng thuận mới, giảm đáng kể độ trễ, tăng cường khả năng thông lượng:
Triển khai mạng quang chuyên dụng DoubleZero, cung cấp giao tiếp tốc độ cao với độ trễ gần như bằng không, giảm tối đa 100ms cho các xác thực viên.
Ra mắt giao thức đồng thuận Alpenglow, giảm thời gian xác nhận cuối cùng từ khoảng 12,8 giây xuống khoảng 0,15 giây.
Phát triển thực thi chương trình bất đồng bộ (Thực thi chương trình bất đồng bộ, APE), giảm tắc nghẽn thực thi giao dịch đối với sự đồng thuận.
Dài hạn (9-30 tháng): Thực hiện nâng cấp cách mạng cho kiến trúc cốt lõi của Solana, mục tiêu đạt được vào khoảng năm 2027:
Nhiều lãnh đạo đồng thời (Multiple Concurrent Leaders, MCL): Cho phép nhiều người xác thực đồng thời đề xuất giao dịch trong từng pipeline của họ, sau đó sắp xếp và hợp nhất các khối đồng thời này theo phí ưu tiên. Điều này có thể làm suy yếu sự độc quyền của một gói duy nhất và tăng cường khả năng chống kiểm duyệt.
Ứng dụng gốc có thể kiểm soát thực hiện ( Application Controlled Execution, chức năng ACE ): thực sự trao quyền cho hợp đồng thông minh trên chuỗi kiểm soát thứ tự thực hiện giao dịch.
Mô phỏng một: Cơ chế sắp xếp giao dịch
Vấn đề nằm ở chỗ: hiện tại chuỗi nghiêng về bên nhận, bên tạo lập phải gánh chịu "luồng độc". Người dùng chủ động ăn lệnh có thể dựa vào giá mới nhất bên ngoài chuỗi, ngay lập tức thực hiện giao dịch với lệnh treo trên chuỗi, và ưu tiên giao dịch bằng cách tăng phí giao dịch, trong khi các nhà tạo lập thị trường thường không kịp cập nhật hoặc hủy lệnh. Kết quả là, các nhà tạo lập thị trường phải hoặc là kéo rộng chênh lệch, hoặc là rút bỏ tính thanh khoản, làm cho độ sâu của thị trường trở nên tồi tệ.
Giải pháp tối ưu của ICM: Ứng dụng thực thi có kiểm soát (ACE)
Lộ trình ICM đưa ra khái niệm ACE (Thực thi do ứng dụng kiểm soát), tức là phân quyền quyền sắp xếp giao dịch cho các ứng dụng trên chuỗi, để các ứng dụng tự quyết định cách sắp xếp và thực thi các giao dịch liên quan đến ứng dụng của mình. Ví dụ, trong tương lai khi ACE được triển khai trên Solana, các hợp đồng DeFi có thể thực hiện các quy tắc sắp xếp giao dịch tùy chỉnh như sau:
Cập nhật giá Oracle: Các ứng dụng DeFi có thể chèn một giao dịch trước khi thực hiện các giao dịch lớn để lấy giá mới nhất từ oracle, đảm bảo rằng các đơn hàng được thực hiện theo giá hợp lý mới nhất, ngăn chặn việc các báo giá của nhà tạo lập thị trường dựa trên giá đã lỗi thời bị khai thác.
Thực hiện hủy đơn ưu tiên: Ứng dụng có thể thiết lập "yêu cầu hủy đơn" ưu tiên hơn so với "giao dịch ăn đơn" mới, cho phép maker có cơ hội kịp thời hủy bỏ lệnh trong trường hợp thị trường không thuận lợi.
Đấu giá ở cuối đội: Ví dụ, khi xuất hiện một lệnh mua khổng lồ đẩy giá lên, ứng dụng DeFi sẽ đưa ra cơ hội "theo ngay sau đó" để đấu giá, ai sẵn sàng hoàn trả nhiều lợi ích nhất cho giao thức (hoặc người dùng), giao thức DeFi sẽ thực hiện giao dịch của người đó theo sau lệnh lớn. Ứng dụng DeFi có thể hoàn trả lợi nhuận đấu giá cho người dùng, từ đó chuyển đổi dòng MEV độc hại thành thu nhập tốt.
BAM của JITO: Giải pháp chuyển tiếp
Trước khi ACE chính thức ra mắt, Jito Labs đã giới thiệu một giải pháp chuyển tiếp có tên là Block Assembly Marketplace (BAM). Quy trình làm việc của BAM là:
Người dùng gửi giao dịch đến một nút đang chạy phần mềm BAM (thay vì gửi trực tiếp cho Leader hiện tại).
Các nút BAM thu thập giao dịch địa phương và chạy các loại plugin ( plugin ) để thực hiện sắp xếp lại gói giao dịch (Bundle) dưới sự bảo vệ quyền riêng tư (plugin chạy trong môi trường TEE an toàn, ẩn nội dung giao dịch trước khi thực hiện). Thông qua plugin, các nhà phát triển ứng dụng có thể tùy chỉnh các quy tắc sắp xếp khác nhau cho hợp đồng của họ, chẳng hạn như ưu tiên hủy đơn, cập nhật giá oracle trước khi khớp lệnh, thậm chí là chạy các cuộc đấu giá phức tạp trong ứng dụng.
Bundle giao dịch đã được sắp xếp sẽ được gửi đến Solana Leader để đóng gói lên chuỗi.
BAM có thể được xem như cánh đồng thử nghiệm trước khi ACE lên chuỗi, về chức năng thì rất gần gũi với ACE cuối cùng, chỉ khác là nó chạy trên một mạng độc lập không nằm trong giao thức chuỗi chính Solana.
Cần lưu ý rằng, Jito trước đây cung cấp cơ sở hạ tầng nhằm mục đích khai thác MEV (như Jito Block Engine), mô hình kinh doanh của họ là tạo cơ hội cho các nhà đầu cơ thông qua việc tối ưu hóa thứ tự giao dịch và chia sẻ lợi nhuận. Điều này phần nào đứng về phía "mũi giáo" đối lập với người dùng bình thường và những người bị thao túng. Tuy nhiên, Jito đã đóng cửa chức năng mempool công cộng ( dành cho robot giao dịch vào đầu năm 2024, nhằm giảm thiểu các tác động tiêu cực như tấn công sandwich. Hành động này cho thấy cộng đồng Solana có xu hướng kiềm chế MEV có hại, bảo vệ sự công bằng cho người dùng.
Việc ra mắt BAM càng phù hợp với tư tưởng này: về bản chất, nó biến cơ chế sắp xếp ban đầu được sử dụng cho MEV arbitrage thành một "lá chắn" để bảo vệ các nhà tạo thị trường và các nhà cung cấp thanh khoản khác, chẳng hạn như ưu tiên hủy lệnh bắt buộc để tránh thiệt hại cho các nhà tạo thị trường, và giới thiệu việc hoàn tiền đấu giá để giảm thiểu lợi nhuận từ việc chạy trước. Các nhà tìm kiếm MEV trước đây nếu muốn kiếm tiền thì phải chuyển đổi vai trò, viết plugin BAM để phục vụ cho các giao thức DeFi, kiếm lợi nhuận từ phí plugin.
) học hỏi từ HYPERLIQUID
Ý tưởng ACE/BAM ở trên thực chất có thể được coi là một sự theo đuổi cơ chế khớp lệnh trên chuỗi của Hyperliquid. Hyperliquid là một chuỗi chuyên dụng ###Appchain(, được sinh ra để phục vụ cho DEX. Hơn nữa, HLP Vault do Hyperliquid chính thức vận hành thực chất là một trong những nhà tạo lập thị trường lớn nhất của nền tảng này, vì vậy không khó để hiểu rằng quy tắc chuỗi của Hyperliquid nghiêng về phía nhà cung cấp thanh khoản, đã thực hiện nhiều thiết kế bảo vệ nhà tạo lập thị trường ở cấp độ chuỗi, chẳng hạn như:
Bên đặt lệnh được ưu tiên bảo vệ: lệnh hủy và lệnh chỉ làm maker sẽ được xử lý ưu tiên, tránh việc nhà tạo lập thị trường bị giao dịch bất lợi mà không biết. Solana ACE đã đề cập đến "thực hiện hủy lệnh ưu tiên" mà Hyperliquid đã thực hiện trong nhiều năm.
Bảo đảm giá mới nhất: Quá trình thanh lý và khớp lệnh của Hyperliquid nhấn mạnh việc sử dụng giá mới nhất và trạng thái ký quỹ để thực hiện "kiểm tra đôi". Ví dụ, khi có lệnh treo được khớp, hệ thống sẽ lại lấy giá từ oracle mới nhất để đánh giá ký quỹ của cả hai bên, đảm bảo rằng không xảy ra rủi ro do độ trễ giá. Điều này tương tự như việc ACE chèn cập nhật oracle vào trước khi thực hiện giao dịch.
Bảo vệ tự giao dịch: Nếu cùng một địa chỉ mua bán gặp nhau, Hyperliquid sẽ tự động hủy bỏ thay vì khớp lệnh, để ngăn chặn việc làm giả khối lượng giao dịch hoặc các khoản phí không cần thiết.
ACE/BAM của Solana ICM chắc chắn là "học hỏi" từ Hyperliquid. Hyperliquid, với tư cách là người dẫn đầu CLOB trên chuỗi, đã thực hiện nhiều cơ chế thân thiện với các nhà tạo lập thị trường bằng một chuỗi chuyên dụng. Hiện tại, Solana hy vọng sử dụng chuỗi tổng hợp và các mô-đun để sao chép hiệu ứng này - tức là để mỗi ứng dụng đều có khả năng kiểm soát thứ tự giao dịch giống như Hyperliquid.
Bắt chước hai: Tính cuối cùng ngay lập tức
) So sánh sự đồng thuận hiện tại
Solana hiện đang sử dụng Tower BFT, xác nhận và tính cuối cùng là xác suất dần dần: một khối nhận được 2/3 phiếu bầu được ghi là "xác nhận ###Confirmed(", nhưng cần tích lũy khoảng 32 khối tiếp theo trên chuỗi (thường khoảng 13 giây) để được xác nhận là "đã hoàn tất )Finalized(". Đối với một số ứng dụng (chẳng hạn như giao dịch tần suất cao), thời gian xác nhận cuối cùng hơn mười giây vẫn còn quá lâu.
HyperBFT là thuật toán đồng thuận tự phát triển của Hyperliquid, được lấy cảm hứng từ đồng thuận HotStuff, sử dụng hai vòng bỏ phiếu để xác nhận khối, đạt được "tính cuối cùng ngay lập tức".
Vòng đầu tiên: Bỏ phiếu dự kiến )Prevote(: Sau khi các nhà xác thực nhận được khối ứng cử viên mà Proposer phát đi, họ sẽ thực hiện việc xác thực nhanh chóng. Nếu việc xác thực thành công, mỗi nhà xác thực sẽ bỏ một lá phiếu "bỏ phiếu dự kiến" )Prevote( cho khối này và phát đi cho toàn mạng. Lá phiếu này đại diện cho: "Tôi đã xem qua sơ bộ, khối này không có vấn đề."
Vòng thứ hai: Precommit)Precommit(: Khi một người xác thực thu thập được sự Prevote từ hơn hai phần ba các người xác thực cho cùng một khối ứng viên, họ sẽ có đủ niềm tin rằng phần lớn các thành viên trong mạng đã công nhận khối này. Do đó, người xác thực đó sẽ bỏ phiếu một lá phiếu "precommit" có trọng số hơn là Precommit) và phát sóng đi. Lá phiếu này đại diện cho: "Tôi đã thấy phần lớn mạng đồng ý, tôi đã sẵn sàng để chính thức ghi khối này vào sổ cái."
Khi một validator thu thập được Precommit từ hơn hai phần ba các validator cho cùng một khối ứng cử, sự đồng thuận đã đạt được! Khối đó được coi là đã được hoàn tất (Finalized). Nó sẽ được thêm vào chuỗi khối một cách vĩnh viễn và không thể đảo ngược.
Điều này có nghĩa là mỗi khối của Hyperliquid đều là khối cuối cùng, không có khả năng phân nhánh và quay lại, độ trễ phát khối của toàn bộ chuỗi rất thấp------ Theo thông tin chính thức, độ trễ xác nhận trung bình khoảng 0,2 giây, trong 99% trường hợp không quá 0,9 giây. Độ xác nhận trong mili giây như vậy rất lý tưởng cho giao dịch tần suất cao, vì khi giao dịch được phát đi, nó sẽ được xác nhận nhanh chóng và không thể bị tái cấu trúc, từ đó nâng cao hiệu quả tài sản.
( ALPENGLOW đạt được tính cuối cùng ngay lập tức
Alpenglow là giao thức đồng thuận hoàn toàn mới mà Solana chuẩn bị ra mắt, với mục tiêu tăng tốc độ xác nhận khối cuối cùng xuống còn 1-2 slot (khoảng 150ms), đạt được sự tương tự