Bitcoin Layer2 của khó khăn: Nhận thức chung về an ninh bị thiếu
Bitcoin Layer2 đường đua đã phát triển hơn một năm, nhưng tình hình tổng thể không mấy khả quan. Dù là các sàn giao dịch đã ra mắt hay các dự án chưa ra mắt, tình hình phát triển đều không lạc quan. Điều này đã dấy lên mối lo ngại về triển vọng của Bitcoin Layer2.
Nguyên nhân gây ra tình huống này không phải do năng lực của các tổ chức đầu tư yếu kém hay khả năng của đội ngũ dự án thiếu hụt. Thực tế, nhiều dự án Bitcoin Layer2 đã nhận được sự hỗ trợ từ các tổ chức đầu tư hàng đầu, và đội ngũ dự án cũng có khả năng đổi mới khá tốt. Gốc rễ của vấn đề dường như nằm ở một mức độ sâu hơn.
Gần đây, một dự án Layer2 Bitcoin đã công bố một tài liệu trắng công nghệ với một quan điểm quan trọng: các dự án Layer2 không thể chia sẻ an ninh nhận thức chung của Bitcoin khó có thể đạt được sự phát triển lâu dài. Mặc dù kết luận này nghiêm khắc, nhưng không phải là không có lý do.
Bản white paper này chỉ ra rằng, lý do mà Ethereum Layer2 thành công là vì chúng có khả năng chia sẻ nhận thức chung bảo mật của Ethereum. Niềm tin của người dùng vào Ethereum Layer2 được xây dựng trên cơ sở niềm tin vào chính mạng Ethereum. Tuy nhiên, hiện tại hầu hết các dự án Bitcoin Layer2 thực tế không thực sự chia sẻ nhận thức chung bảo mật của Bitcoin, chúng thường chỉ dựa vào ví đa chữ ký và chuỗi nhận thức độc lập để hoạt động, gần như không có mối liên hệ thực chất nào với mạng Bitcoin.
Điều này dẫn đến một vấn đề: đối với một chuỗi mới tuyên bố là Layer2 của Bitcoin nhưng thực tế hoàn toàn không liên kết với nhận thức chung của Bitcoin, người dùng rất khó để xây dựng niềm tin và cơ sở nhận thức chung, thị trường tự nhiên cũng phản ứng lạnh nhạt.
Để hiểu vấn đề này, trước tiên cần làm rõ một số khái niệm.
Nhận thức chung an toàn đề cập đến khả năng của mạng blockchain trong việc đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của giao dịch thông qua các thuật toán nhận thức chung nhất quán. Đây là cốt lõi của blockchain, đại diện cho mức độ an toàn cao nhất, vì nó phụ thuộc vào các nút toàn mạng duy trì an toàn mạng ở cấp độ nhận thức chung.
Mức độ an toàn của sự đồng thuận trong một mạng lưới blockchain chủ yếu phụ thuộc vào chi phí cần thiết để phá hủy sự đồng thuận của nó. Lấy Bitcoin làm ví dụ, để phá hủy sự đồng thuận của nó cần phải kiểm soát hơn 51% sức mạnh tính toán của mạng, điều này có nghĩa là chi phí vượt quá 200 tỷ USD. So với đó, chi phí tấn công mạng Ethereum khoảng 46 tỷ USD. Đối với các chuỗi công khai có vốn hóa nhỏ hơn, chi phí tấn công có thể thấp hơn.
Từ góc độ này, mạng Bitcoin chắc chắn là mạng blockchain an toàn nhất hiện nay.
Nhận thức chung về an ninh chia sẻ là chỉ một số blockchain ( thường là chuỗi con hoặc Layer2) có thể mượn cơ chế nhận thức chung của chuỗi chính để bảo đảm an ninh cho chính nó. Điều này khiến cho ngay cả khi giao dịch trên mạng lớp hai hoặc chuỗi bên, người dùng cũng có thể tận hưởng mức độ bảo vệ an ninh tương đương với chuỗi chính.
Giải pháp Layer2 của Ethereum là một ví dụ rất tốt. Chúng ghi lại trạng thái giao dịch đơn giản trên mạng chính Ethereum, tận dụng cơ chế bảo mật của chuỗi chính để đảm bảo an toàn cho giao dịch Layer2. Điều này có nghĩa là, mặc dù Layer2 có thể xử lý một lượng lớn giao dịch độc lập, nhưng tính an toàn của nó vẫn phụ thuộc vào cơ chế nhận thức chung của Ethereum.
Đối với Bitcoin Layer2, sự an toàn nhận thức chung của việc chia sẻ Bitcoin là vô cùng quan trọng. Bởi vì nếu một Bitcoin Layer2 không thể chia sẻ an toàn nhận thức chung của Bitcoin, thì nó khó có thể được coi là một Bitcoin Layer2 thực sự. Nếu không có sự bảo đảm an toàn của mạng Bitcoin, những dự án Layer2 này sẽ rất khó để có được lòng tin của người dùng và vốn.
Điều này có thể được chứng minh từ hai nhóm dữ liệu:
Tổng giá trị khóa của Bitcoin Layer2 là (TVL) khoảng 1.45 tỷ USD, trong khi TVL của Ethereum Layer2 khoảng 36 tỷ USD, chênh lệch hơn 30 lần.
Giá trị thị trường trung bình của Bitcoin Layer2 hầu hết dưới 1 tỷ USD, trong khi giá trị thị trường của các Ethereum Layer2 chủ đạo thường nằm trong khoảng từ 5 đến 10 tỷ USD, chênh lệch từ 5-10 lần.
Những dữ liệu này phản ánh rằng thị trường tài chính có sự tự tin rõ rệt thấp hơn đối với Bitcoin Layer2 so với Ethereum Layer2. Xét đến mức độ an ninh nhận thức chung của mạng Bitcoin thực sự cao hơn Ethereum, sự tương phản này càng làm nổi bật tính nghiêm trọng của vấn đề.
Hiện tại, Lightning Network là một trong số ít giải pháp Layer2 thực sự có thể chia sẻ sự an toàn của nhận thức chung Bitcoin. Ngay cả khi không có động lực token, Lightning Network vẫn có thể thu hút khoảng 5000 Bitcoin lưu thông trong mạng, điều này đã vượt qua nhiều dự án Layer2 Bitcoin được cho là dựa vào động lực token.
Mạng lưới Lightning có thể làm được điều này là vì thiết kế của nó hoàn toàn dựa trên cơ chế nhận thức chung của Bitcoin. Mạng lưới Lightning trực tiếp sử dụng các quy tắc và độ an toàn của Bitcoin bằng cách tạo ra và đóng các kênh thanh toán trên chuỗi chính của Bitcoin. Mỗi lần cập nhật trạng thái kênh sẽ tạo ra các giao dịch cam kết mới, những giao dịch này có thể được phát sóng đến mạng chính của Bitcoin khi cần thiết, từ đó đảm bảo rằng ngay cả khi một bên không hợp tác, bên còn lại vẫn có thể bảo vệ an toàn quỹ của mình.
Tuy nhiên, mạng Lightning cũng có những hạn chế, đó là nó chủ yếu hỗ trợ các tình huống thanh toán và không thể xử lý các thao tác hợp đồng thông minh phức tạp hơn.
Trong tương lai, nếu Bitcoin Layer2 muốn đạt được sự phát triển thực sự, thì phải quay trở lại với vấn đề cốt lõi về an ninh nhận thức chung của Bitcoin. Kinh nghiệm thành công của mạng Lightning là điều đáng tham khảo, hướng phát triển trong tương lai có thể cần khám phá cách thực hiện nhiều chức năng và tình huống ứng dụng phong phú hơn trên cơ sở đảm bảo an ninh nhận thức chung của Bitcoin. Chỉ có như vậy, Bitcoin Layer2 mới có khả năng vượt qua khó khăn hiện tại, đạt được sự công nhận rộng rãi hơn trên thị trường và niềm tin từ người dùng.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
Bitcoin Layer2 bế tắc: Thiếu hụt an ninh nhận thức chung dẫn đến sự phát triển bị cản trở
Bitcoin Layer2 của khó khăn: Nhận thức chung về an ninh bị thiếu
Bitcoin Layer2 đường đua đã phát triển hơn một năm, nhưng tình hình tổng thể không mấy khả quan. Dù là các sàn giao dịch đã ra mắt hay các dự án chưa ra mắt, tình hình phát triển đều không lạc quan. Điều này đã dấy lên mối lo ngại về triển vọng của Bitcoin Layer2.
Nguyên nhân gây ra tình huống này không phải do năng lực của các tổ chức đầu tư yếu kém hay khả năng của đội ngũ dự án thiếu hụt. Thực tế, nhiều dự án Bitcoin Layer2 đã nhận được sự hỗ trợ từ các tổ chức đầu tư hàng đầu, và đội ngũ dự án cũng có khả năng đổi mới khá tốt. Gốc rễ của vấn đề dường như nằm ở một mức độ sâu hơn.
Gần đây, một dự án Layer2 Bitcoin đã công bố một tài liệu trắng công nghệ với một quan điểm quan trọng: các dự án Layer2 không thể chia sẻ an ninh nhận thức chung của Bitcoin khó có thể đạt được sự phát triển lâu dài. Mặc dù kết luận này nghiêm khắc, nhưng không phải là không có lý do.
Bản white paper này chỉ ra rằng, lý do mà Ethereum Layer2 thành công là vì chúng có khả năng chia sẻ nhận thức chung bảo mật của Ethereum. Niềm tin của người dùng vào Ethereum Layer2 được xây dựng trên cơ sở niềm tin vào chính mạng Ethereum. Tuy nhiên, hiện tại hầu hết các dự án Bitcoin Layer2 thực tế không thực sự chia sẻ nhận thức chung bảo mật của Bitcoin, chúng thường chỉ dựa vào ví đa chữ ký và chuỗi nhận thức độc lập để hoạt động, gần như không có mối liên hệ thực chất nào với mạng Bitcoin.
Điều này dẫn đến một vấn đề: đối với một chuỗi mới tuyên bố là Layer2 của Bitcoin nhưng thực tế hoàn toàn không liên kết với nhận thức chung của Bitcoin, người dùng rất khó để xây dựng niềm tin và cơ sở nhận thức chung, thị trường tự nhiên cũng phản ứng lạnh nhạt.
Để hiểu vấn đề này, trước tiên cần làm rõ một số khái niệm.
Nhận thức chung an toàn đề cập đến khả năng của mạng blockchain trong việc đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của giao dịch thông qua các thuật toán nhận thức chung nhất quán. Đây là cốt lõi của blockchain, đại diện cho mức độ an toàn cao nhất, vì nó phụ thuộc vào các nút toàn mạng duy trì an toàn mạng ở cấp độ nhận thức chung.
Mức độ an toàn của sự đồng thuận trong một mạng lưới blockchain chủ yếu phụ thuộc vào chi phí cần thiết để phá hủy sự đồng thuận của nó. Lấy Bitcoin làm ví dụ, để phá hủy sự đồng thuận của nó cần phải kiểm soát hơn 51% sức mạnh tính toán của mạng, điều này có nghĩa là chi phí vượt quá 200 tỷ USD. So với đó, chi phí tấn công mạng Ethereum khoảng 46 tỷ USD. Đối với các chuỗi công khai có vốn hóa nhỏ hơn, chi phí tấn công có thể thấp hơn.
Từ góc độ này, mạng Bitcoin chắc chắn là mạng blockchain an toàn nhất hiện nay.
Nhận thức chung về an ninh chia sẻ là chỉ một số blockchain ( thường là chuỗi con hoặc Layer2) có thể mượn cơ chế nhận thức chung của chuỗi chính để bảo đảm an ninh cho chính nó. Điều này khiến cho ngay cả khi giao dịch trên mạng lớp hai hoặc chuỗi bên, người dùng cũng có thể tận hưởng mức độ bảo vệ an ninh tương đương với chuỗi chính.
Giải pháp Layer2 của Ethereum là một ví dụ rất tốt. Chúng ghi lại trạng thái giao dịch đơn giản trên mạng chính Ethereum, tận dụng cơ chế bảo mật của chuỗi chính để đảm bảo an toàn cho giao dịch Layer2. Điều này có nghĩa là, mặc dù Layer2 có thể xử lý một lượng lớn giao dịch độc lập, nhưng tính an toàn của nó vẫn phụ thuộc vào cơ chế nhận thức chung của Ethereum.
Đối với Bitcoin Layer2, sự an toàn nhận thức chung của việc chia sẻ Bitcoin là vô cùng quan trọng. Bởi vì nếu một Bitcoin Layer2 không thể chia sẻ an toàn nhận thức chung của Bitcoin, thì nó khó có thể được coi là một Bitcoin Layer2 thực sự. Nếu không có sự bảo đảm an toàn của mạng Bitcoin, những dự án Layer2 này sẽ rất khó để có được lòng tin của người dùng và vốn.
Điều này có thể được chứng minh từ hai nhóm dữ liệu:
Tổng giá trị khóa của Bitcoin Layer2 là (TVL) khoảng 1.45 tỷ USD, trong khi TVL của Ethereum Layer2 khoảng 36 tỷ USD, chênh lệch hơn 30 lần.
Giá trị thị trường trung bình của Bitcoin Layer2 hầu hết dưới 1 tỷ USD, trong khi giá trị thị trường của các Ethereum Layer2 chủ đạo thường nằm trong khoảng từ 5 đến 10 tỷ USD, chênh lệch từ 5-10 lần.
Những dữ liệu này phản ánh rằng thị trường tài chính có sự tự tin rõ rệt thấp hơn đối với Bitcoin Layer2 so với Ethereum Layer2. Xét đến mức độ an ninh nhận thức chung của mạng Bitcoin thực sự cao hơn Ethereum, sự tương phản này càng làm nổi bật tính nghiêm trọng của vấn đề.
Hiện tại, Lightning Network là một trong số ít giải pháp Layer2 thực sự có thể chia sẻ sự an toàn của nhận thức chung Bitcoin. Ngay cả khi không có động lực token, Lightning Network vẫn có thể thu hút khoảng 5000 Bitcoin lưu thông trong mạng, điều này đã vượt qua nhiều dự án Layer2 Bitcoin được cho là dựa vào động lực token.
Mạng lưới Lightning có thể làm được điều này là vì thiết kế của nó hoàn toàn dựa trên cơ chế nhận thức chung của Bitcoin. Mạng lưới Lightning trực tiếp sử dụng các quy tắc và độ an toàn của Bitcoin bằng cách tạo ra và đóng các kênh thanh toán trên chuỗi chính của Bitcoin. Mỗi lần cập nhật trạng thái kênh sẽ tạo ra các giao dịch cam kết mới, những giao dịch này có thể được phát sóng đến mạng chính của Bitcoin khi cần thiết, từ đó đảm bảo rằng ngay cả khi một bên không hợp tác, bên còn lại vẫn có thể bảo vệ an toàn quỹ của mình.
Tuy nhiên, mạng Lightning cũng có những hạn chế, đó là nó chủ yếu hỗ trợ các tình huống thanh toán và không thể xử lý các thao tác hợp đồng thông minh phức tạp hơn.
Trong tương lai, nếu Bitcoin Layer2 muốn đạt được sự phát triển thực sự, thì phải quay trở lại với vấn đề cốt lõi về an ninh nhận thức chung của Bitcoin. Kinh nghiệm thành công của mạng Lightning là điều đáng tham khảo, hướng phát triển trong tương lai có thể cần khám phá cách thực hiện nhiều chức năng và tình huống ứng dụng phong phú hơn trên cơ sở đảm bảo an ninh nhận thức chung của Bitcoin. Chỉ có như vậy, Bitcoin Layer2 mới có khả năng vượt qua khó khăn hiện tại, đạt được sự công nhận rộng rãi hơn trên thị trường và niềm tin từ người dùng.